Reha Bilge, “1514”

Bir müddət əvvəl Ankarada oxşar mövzulu 3 kitab aldım: Reha Bilge`nin “1514”, İskender Pala`nın “Şah və Sultan” və Reha Çamuroğlu`nun “İsmail” kitabları. Saydıqlarımdan hələ birini, Reha Bilge`nin “1514”ünü oxumuşam. Məndə çox böyük təsir buraxan bu kitabdan öyrəndiklərimi sizinlə paylaşmaq qərarına gəldim.

Əvvəla, müəllif barədə qısa məlumat. Araşdırmacı Reha Bilgə, 1953-cü ildə İstanbulda doğulub, Vyana Universitetinin Siyasi Bilgilər fakültəsini bitirib. Əsasən XV-XVI əsr Osmanlı tarixi üzərinə çalışır.

Əsas öyrəndiyim məsələlər:

Təxmini dialoq

Vətəndaş: 
- Niyə hüququmu pozursuz?
Hakimiyyət:
- Bacarana can qurban!
- Hər şey bacarıqla ölçülürsə, onda siz niyə ərazi bütövlüyü məsələsində bacarıqsızsınız?
- Siz guya bacaracaqsınız? Axı xalqın dəstəyini qazana bilmirsiniz!
- Bəs siz ərazi bütövlüyü məsələsində beynəlxalq ictimaiyyətin dəstəyini qazanmısınız?
- Ona görə qazanmamışıq ki, düşmənlərimiz beynəlxalq ictimaiyyəti aldadır, mane olur.
- Axı siz də müxalifətin xalqla təmasına mane olursunuz?
- Biz nə edək ki, xalq sizin 1 illik hakimiyyəti "o illərdə çölə çıxa bilmirdik" formasında xatırlayır?
- Elə xalqa bizi bu cür təqdim etdiyinizə görə də sizin hakimiyyətinizi "o illərdə halalca haqqımızı rüşvət verərək alırdıq" formasında xatırlayacaqlar.
- Sən uzatdın ha, adə, tutun bunu basın içəri!


***

Belə çıxır ki, başqalarının səninlə necə davranmasını istəyirsənsə, sən də onlarla elə davran.
Ya da, beynəlxalq ictimaiyyətin səninlə necə davranmasını istəyirsənsə, sən də öz xalqınla elə davran.

Fotonunın müəllifi Abbas Atilay